ΑΡΤΕΜΙΣ - Αρτεμίσιο

Στα πυκνά καταπράσινα βουνά της Βόρειας Εύβοιας, αλλά και στα βουνά της Αμαρύνθου και αλλού, σύχναζε η θεά του κυνηγιού Άρτεμις, παρέα με το ελάφι της. Οι Ευβοιείς προς τιμήν της ονόμασαν το ακρωτήριο στη βορειοανατολική άκρη της Εύβοιας Αρτεμίσιο. Εκεί κοντά κατά την αρχαιότητα υπήρχε ναός της Προσηώας (=αυτή που βρίσκεται ανατολικά) Αρτέμιδος. Ο ναός ανήκε στην πόλη της Ιστιαίας και αργότερα στην πόλη Ωρεόν.

 

Πηγές: Καλέμης, Α., Μια φορά κι έναν καιρό εκεί στην Εύβοια… Η ιστορία της Εύβοιας για μικρά και μεγάλα παιδιά. Ευβοϊκές Εκδόσεις Κίνητρο, Αθήνα,2003.

Δανδράκη, Π. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια, τ.5, Αθήνα, 1928.

 

 

ΑΡΤΕΜΙΣ ΚΑΙ Αμάρυνθος

Η θεά Άρτεμη ερχόταν συχνά στην Αμάρυνθο. Εκεί είχε σπουδαίο ναό και την ονόμαζαν Αμαρυσία Άρτεμη. Προς τιμήν της θεάς γιορτάζονταν τα Αμαρύνθια ή Αμαρύσια. Αυτή ήταν μια λαμπρή γιορτή που συνοδευόταν και από αθλητικούς αγώνες. Γινόταν πομπή όπου έπαιρναν μέρος οπλίτες, ιππείς και άρματα, καθώς και πλήθος κόσμου.Στην Αμάρυνθο λέγανε πως τον ναό της Άρτεμης, τον είχε κτίσει ο Αμάρυνθος. Αυτός ο Αμάρυνθος ήταν σπουδαίος βασιλιάς. Είχε έναν γιο τον Νάρκισσο, που επειδή ήταν όμορφος πολύ, ήταν αντίζηλος του Απόλλωνα, που κι αυτός ήταν ο πιο ωραίος από τους θεούς.

Πηγή:Βρανόπουλος, Ε. Ιστορία της Αρχαίας Εύβοιας. Ιδιωτική Έκδοση, Αθήνα, 1987.

 

 

ΑΡΤΕΜΙΣ και Αυλίδα

Στην Αυλίδα η θεά Άρτεμις λατρεύθηκε ως Αυλιδεία. Εκεί υπήρχε πολυσύχναστο ιερό και από εκεί ξεκίνησαν οι Αχαιοί, υπό τις διαταγές του Αγαμέμνονα για την Τροία.

 

«Στην Αυλίδα υπάρχει ναός της Αρτέμιδος και αγάλματά της μαρμάρινα, ένα με δάδες και άλλο που την παριστάνει να τοξεύει. Μπροστά από το ναό βρίσκονται φυτρωμένοι φοίνικες. Λένε πως, όταν οι Έλληνες επρόκειτο να θυσιάσουν στο βωμό την Ιφιγένεια, σύμφωνα με τη μαντεία του Κάλχαντος, η θεά αντί της Ιφιγένειας τοποθέτησε ένα ελάφι. »

(Παυσανίας ο Περιηγητής, 2ος αιώνας μ.Χ.)

 

Ο ναός της Άρτεμης βρέθηκε τυχαία το 1941. Η ανακάλυψη του έλυσε οριστικά το πρόβλημα της τοπογραφικής του ταύτισης καθώς και της αρχαίας πόλης της Αυλίδας που εκτεινόταν μεταξύ των 2 όρμων. Η πλήρης εικόνα του αρχαιολογικού χώρου οφείλεται στον αρχαιολογικό ανασκαφέα (κατά τα έτη 1956 και 1958-1961) Ιωάννη Θρεψιάδη. Ο ναός ήταν το σημαντικότερο οικοδόμημα του ιερού της Άρτεμης. Είναι χωρισμένος σε 3 μέρη:

• Ανοιχτός πρόναος με 4 ή 6 κίονες.

• Κυρίως ναός ή σηκός, ο οποίος διαιρείται σε 3 κλίτη με 2 σειρές 4 ιωνικών κιόνων.

• Κλειστός οπισθόδομος (άδυτο)

Μέσα σε περίβολο 8μ. ανατολικά του ναού, βρέθηκε η "Ιερά Κρήνη", τετράγωνη υπόγεια κατασκευή. Νότια του ναού βρίσκεται ένα συγκρότημα κτηρίων των ελληνιστικών χρόνων. Οι φοίνικες, που υπήρχαν μπροστά στο ιερό, σε συνδυασμό με το ότι το αρχαίο λιμάνι πλησίαζε πολύ το ιερό, δημιουργούσαν ένα μαγευτικό σκηνικό. Ο σημερινός δρόμος περνάει ακριβώς μπροστά από το ναό και τον χωρίζει από το βωμό του και την ιερή κρήνη, την οποία αναφέρει ο Όμηρος για το «αγλαόν ύδωρ» της.

 

Πηγή : Θεοχάρης Χρηστίδης - Φιλόλογος- Ιστορικός, εδώ.